بررسی و فن‌شناسی تحول هنر نقاشی در دورۀ اول قاجاری

بررسی و فن شناسی تحول هنر نقاشی در دورۀ اول قاجاری

در دورۀ قاجار ایران شدیداً تحت تأثیر پیشرفت های صنعتی و دیگر جاذبه های اروپایی قرار گرفت و از ورود افکار و محصولات آن ها استقبال شد. این روند بر هنر ایران نیز کم کم اثرگذاشت، اما مسلماً بعضی از سنت های پایدار به جای ماند. در این دوگانگی نوعی پیوستگی شیوۀ نگارگری اواخر دورۀ صفوی با سبک قاجاری دیده می شود، اما فرنگی مآبی، که ازاواخر صفوی شروع شده بود و اوج آن در دورۀ اول قاجاری ادامه یافت، نه فقط د...

رساله‌ای در نقد نقّالی از دورۀ قاجاری

در کتابخانۀ مجلس نسخه‌ای به شمارۀ 13415 وجود دارد که بخش نخست آن در بارۀ نقّالی است. نویسندۀ این رساله جواد اصفهانی نام دارد و بنابر قرینه‌ای که از خود متن به دست می­آید، آن را در دورۀ سلطنت مظفرالدین شاه قاجار نوشته است. موضوع این رساله نقد و نکوهش نقّالی (در معنای عام داستانگزاری) است و نویسنده به استناد دلایلی، در یکی از ادوارِ اوجِ رونقِ نقّالی به رد و انکار این فن پرداخته که در نوع خود کم‌...

نقاشی اویغور، حافظ میراث هنر نقاشی مانویان

چهره نگاری در هنر نقاشی

این مقاله ضمن توجه به تعریف «پرتره»‌ و تناسب آن با چهره‌نگاری و اصطلاحات مشابه در نقاشی ایرانی، به ویژگی‌های چهره‌نگاری و عوامل مؤثر در چهره‌سازی مانند شبیه‌سازی، شخصیت‌پردازی، شرایط چهره‌سازی و تکنیک پرداخته و توضیحاتی درباره هر یک داده است. همچنین انواع کلی تقسیم‌بندی در چهره‌نگاری مانند خودنگاری، چهره‌نگاری با فضاسازی و چهره‌نگاری گروهی را با توجه به عوامل مهم و تأثیرگذار در چهره‌نگاری توضیح...

مطالعۀ تحلیلی هنر سیاه‌قلم در فلزکاری دورۀ سلجوقی و کاربست آن در گسترش هنر دورۀ معاصر

سیاه‌قلم یا اسود سرب، آلیاژی از ترکیب نقره، مس و سرب آمیخته با گوگرد است که بر سطح فلزات نقره و طلا کاربرد داشته که با کنده‌کاری یا حکاکی سطح فلز پایه، و با اعمال حرارتْ آلیاژ بر سطح آن تثبیت شده و به صورت طراحی سیاه‌رنگی بر سطح براق فلز پایه نمایان می‌شود. اوج این هنر در دورۀ سلجوقیان بوده است. با توجه به کاربست شیوۀ سیاه‌قلم در میان مسلمانان، ارامنه و صابئین؛ وجود پیشینۀ غنی این هنر می‌تواند د...

هنر و نقاشی از دیدگاه آلوستر

ازجمله جریان‌های مهم فکری که دو سه دهه اخیر در فرانسه پایه‌گذاری شد و تأثیر به سزایی به‌ویژه بر مارکسیسن گذاشت، مارکسیسم ساختگرا بود. پایه‌گذار این جریان را لویی آلوستر فرانسوی دانسته‌اند. این جریان می‌کوشید تا با استناد به تحولات زبانشناسی ساختگرا و نیز روانکاوی لاکانی به تبیین جدیدتری از موضوعات و مسائل بنیادین مارکز دست یابد. به همین خاطر آلوستر کوشید تا از جزمیت‌ها یا دگم‌های مارکسیستی مبنی...